Op basis van wetenschappelijk onderzoek en jarenlange ervaring in de dyslexiezorg is helder wat werkt voor leerlingen met lees- en/of spellingproblemen. De bevindingen uit deze gecombineerde kennis zijn meegenomen in de ontwikkeling van Taalblobs. Per werkzame component wordt hieronder kort beschreven waar dit binnen Taalblobs is terug te vinden en hoe deze effectieve aanpak binnen Taalblobs is uitgewerkt. Deze werkzame componenten zijn terug te vinden in de ‘Handreiking voor de invulling van ondersteuningsniveau 2, 3 en 4 bij lees- en/spellingproblemen’.

• Taakgericht

  Taalblobs heeft als programma een taakgericht karakter. Of nu het adaptieve karakter van Taalblobs actief is of dat een specifiek oefenprogramma klaarstaat voor leerlingen: er wordt gericht gewerkt aan de Nederlandse spelling. Binnen Taalblobs krijgen leerlingen duidelijk afgebakende taken aangeboden. Elke taak is gekoppeld aan een specifiek leerdoel dat betrekking heeft op het aanleren van bepaalde letters, klanken, klankstructuren, spellingregels of een cluster aan spellingregels. In de takenlijst van de leerling staat overzichtelijk weergegeven aan welk leerdoel elke oefentaak is gekoppeld.

• Systematisch

  Binnen Taalblobs wordt de SLO leerlijn gevolgd. De leerdoelen die in het adaptieve programma aan bod komen, sluiten aan op deze leerlijn. Op die manier kent Taalblobs een systematische opbouw in het programma. Tevens is het mogelijk om op basis van resultaten uit het leerlingvolgsysteem (LVS) of de ingebouwde methodetoets van Taalblobs, te selecteren welke leerdoelen op systematische wijze aangeboden moeten worden aan de leerling.

  Het systematisch werken is ook terug te zijn bij de oefentaken die worden aangeboden. Bij ieder actief leerdoel krijgt de leerling oefentaken aangeboden die aansluiten bij het vaardigheidsniveau voor dat betreffende leerdoel. De taken worden steeds moeilijker en er wordt ook voortgebouwd op hetgeen de leerling al beheerst en wat is aangeboden binnen Taalblobs.

• Expliciet

  Taalblobs is remediërende software en is methode onafhankelijk. Het programma kan dus worden ingezet naast de reguliere spellinglessen of bij RT-behandelingen. Leerlingen ontvangen de instructie van de leerkracht of RT’er en vervolgens kan er worden gewerkt in Taalblobs waar zij opnieuw expliciete ondersteuning krijgen bij het werken aan hun spellingvaardigheden.

  De leerdoelen binnen Taalblobs zijn onderverdeeld in kleinere leerdoelen. Op die manier wordt de leerstof stapsgewijs aangeboden. Wanneer er net is gestart met een nieuw leerdoel dan wordt er vanuit het oefenprogramma veel structuur en ondersteuning geboden. Dit geeft de leerling houvast. De leerling oefent de toepassing van de spellingregel aan de hand van expliciete stappen die vanuit het programma worden begeleid en doorlopen. Naarmate het oefenen steeds meer verschuift naar het schrijven/typen van het hele woord, zal ook de mate van ondersteuning worden afgebouwd.

• Herhaling

  Herhaling is nodig voor alle leerlingen om vaardigheden en kennis eigen te maken. Herhaling is zeker belangrijk wanneer er sprake is van lees- en of spellingproblemen. Deze leerlingen moeten nog vaker de letters en woorden zien en schrijven om tot automatiseren te komen. Taalblobs biedt de leerling tijdens het oefenen veel herhaling. Met verschillende lees-, klank- en spellingtaken wordt er aan een leerdoel gewerkt.

• Fonologisch georiënteerd

  In Taalblobs wordt er veel aandacht besteedt aan de fonologische structuur. Zo bevat het programma oefeningen gericht op de klanktekenkoppeling en klankherkenning. Op woordniveau worden taken met het klankbord aangeboden. Bij deze taken bouwt de leerling het woord op, op basis van de klanken die staan weergegeven op het klankbord. Andere fonologisch georiënteerde taken zijn de taken die met het hakken en plakken van woorden te maken hebben. Tot slot kan de klanktekenkoppeling ook uitvoerig worden geoefend met het Preventieprogramma Letterkennis in Taalblobs. Deze module binnen het zorgtraject is volledig gericht op de klanktekenkoppeling.

• Oefenen op (letter-/klank-), woord-, zins- en tekstniveau

  Binnen Taalblobs worden de spellingvaardigheden op verschillende niveaus geoefend. Elke nieuwe spellingregel, elk nieuw leerdoel, wordt eerst op letter-/klankniveau geoefend. Vervolgens verschuift de focus naar klankgroepen en uiteindelijk op woordniveau.

• Eerst goed, dan snel (tempoverhoging, blijvend aandacht voor accuratesse)

  Taalblobs is gericht op het automatiseren van de Nederlandse spelling. Daarbij wordt er eerst gewerkt aan de correcte toepassing van een spellingregel en het juist schrijven/typen van woorden. De leerling krijgt uitleg over de regel en leert waarom een woord op een bepaalde wijze gespeld moet worden. Door de herhaling die Taalblobs biedt en vele verschillende oefentaken zullen woorden steeds meer aandacht-vrij geschreven kunnen worden. Wanneer er gewerkt wordt aan een bepaald leerdoel wordt de leerling eerst aangezet tot het bewust nemen van tussenstappen voordat het hele woord wordt geschreven. Naarmate het leerdoel steeds meer beheerst wordt door de leerling, verschuift de focus zich meer naar het schrijven van het hele woord, waarbij dit schrijfproces ook steeds vlotter zal verlopen. Tempoverhoging is geen expliciet doel binnen Taalblobs, maar door deze opbouw in het programma, zien we dat snelheid ook meegenomen wordt bij het oefenen van de spellingvaardigheden.

• Aandacht voor woordstructuur

  Binnen Taalblobs is er veel aandacht voor de klankstructuur van woorden. In het overzicht met leerdoelen, zijn specifieke medeklinkerclusters en morfemen als individuele doelen opgenomen. Meerlettergrepige woorden worden tijdens het oefenproces eerst in klankgroepen aangeboden waardoor de morfemen binnen de woordstructuur duidelijk herkenbaar zijn. De morfeemstructuur wordt voor stomme klanken tevens benadrukt op het klankbord waarbij iedere individuele stomme klank een eigen invoertoets heeft. Tot slot zijn een aantal sorteertaken in het programma opgenomen zodat de leerling kan oefenen met het herkennen van het medeklinkercluster of morfemen.

• Aandacht voor lees- en spellingmotivatie

  Taalblobs biedt leerlingen een leuke en vrolijke omgeving waarin zij gaan werken aan hun spellingvaardigheden. Binnen Taalblobs wordt het oefenen gecombineerd met spel. Bij elke oefentaak kan de leerling zelf de spelvorm kiezen. Het oefenen wordt vervolgens afgewisseld met het spel van hun keuze. Op die manier kan Taalblobs aansluiten bij elke leerling. Daarnaast bevat Taalblobs een beloningssysteem waarin leerlingen kunnen sparen voor extra functionaliteit binnen het programma. Dit spaarsysteem zorgt voor een extra bron van motivatie voor de leerlingen om te blijven oefenen.

• Aandacht voor gerichte feedback

  Bij elke afgeronde taak ziet de leerling de eigen vooruitgang weergegeven in een grafiek. Dit is al een vorm van feedback. Verder biedt Taalblobs tijdens het oefenen van de spellingvaardigheden zeer gerichte feedback op de gemaakte spelfouten. Leerlingen ontvangen al tijdens het typen van de woorden direct feedback waarbij een duidelijke koppeling wordt gemaakt op welke spellingregel de gemaakte spelfout betrekking heeft. De mate waarop een leerdoel beheerst wordt, bepaald hoe uitgebreid de feedback is die het programma geeft. Als een leerling een regel al beter beheerst, zal de feedback steeds bondiger worden gegeven.

• Aandacht voor generalisatie

  Binnen Taalblobs wordt er gewerkt aan de spellingdoelen volgens de SLO leerlijn. Daarbij wordt er uitgegaan van algemene spellingregels en terugkerende patronen in de spelling. Tijdens een oefentaak ligt de focus op één spellingregel, maar de feedback die de leerling kan ontvangen is breder en kan ook betrekking hebben op spelfouten die gemaakt zijn tegen al eerder behandelde spellingregels. De leerling wordt op deze manier herinnert aan het toepassen van deze regels en het laat leerlingen zien dat spellingregels in heel veel verschillende woorden kunnen voorkomen.

  Daarnaast biedt Taalblobs ook combinaties van spellingregels aan als leerdoel. Door het gericht herhalen van groepen van spellingregels, wordt de leerling in staat gesteld het raamwerk van spellingregels op te bouwen en daarmee een set van essentiële spellingvaardigheden te generaliseren.